cơm niêu, cơm đập
Món cơm niêu, cơm đập nổi tiếng cũng có nguồn gốc từ cung đình Huế. Do vua chúa sau khi “ngự dùng” cơm còn dư, đem ban cho tầng lớp quý tộc, quan tước, các vị này sau khi nhận lãnh cơm, không được phép ăn trong nồi mà phải đập bỏ nồi, sau đó mới được ăn. Ngoài món cơm, các món ăn khác trong cung đình cũng được lưu truyền ra dân gian theo cách tương tự. Từ việc lưu truyền đó, con dâu của Tùng Thiện Vương đã viết nên “Thực phổ bách thiên”, là sách dạy nấu ăn đầu tiên của Việt Nam.
Món Huế ngày nay được các thực khách trong và ngoài nước rất ưa chuộng. Các món đặc sản như cơm hến, bánh lá, bánh bèo, nem, tré,… được đưa vào thực đơn tại các nhà hàng món Việt. Có những món nổi tiếng theo địa danh như bánh khoái Đông Ba, bánh bèo Ngự Bình, bánh canh Nam Phổ,… hoặc những món ăn có cái tên đặc biệt như cơm Âm Phủ, mè xửng,…
Ngoài các món ăn mặn, chè cũng là một đặc sản của Huế: chè đậu ngự, chè đậu ván, chè long nhãn hạt sen, chè bắp, chè khoai,… đặc biệt có món chè thịt heo quay, vừa mặn vừa ngọt, là sản phẩm của việc tiếp biến văn hoá ẩm thực của Việt, Hoa và Chăm.
Bánh tráng Bình Định
|
bánh tráng cuộn |
Một món ăn khác của miền Trung có 1 lịch sử hết sức hào hùng: giúp đoàn quân Tây Sơn của vua Quang Trung trở thành đoàn quân thần tốc trong lịch sử nước ta. Đó là món bánh tráng. Bánh tráng có nguồn gốc từ vùng Nam Định, nó là thứ lương khô, là món đồ hộp của thế kỷ trước, trong một quân đội nổi tiếng di hành cấp tốc, binh sĩ hàng vạn mà nấu cơm nấu đồ ăn cho xong một bữa thì khá lâu. Ðàng này, gặp lúc cần kíp, chỉ cần nhúng bánh tráng vào nước, cuốn lại, là có thể ăn rồi. Trong những trường hợp ấy, quân địch nấu nướng, quân Tây Sơn không phải nấu; quân địch ngồi ăn, quân Tây sơn ăn đi ăn chạy. Bánh tráng khi đó cò thể có sẵn cả muối và ít tôm khô. Như vậy nó đã trở thành một món ăn đầy đủ chất dinh dưỡng. Bánh tráng miền Trung rất to, nhưng bánh tráng miền Nam lại được cải biến thành nhỏ hơn, được phối hợp với nhiều nguyên liệu, gia vị khác, tạo thành bánh tráng tôm, bánh tráng sữa, bánh tráng dừa, bánh tráng mè, bánh phồng tôm,… Hiện nay, bánh tráng còn được phơi sương cho mềm, để ăn với thịt luộc (bánh tráng Trảng Bàng) hoặc được cắt nhỏ, trộn với muối, tôm, hành phi,… thành món ăn vặt ưa thích của các bạn trẻ.
Mít có thể dùng để làm gỏi, nấu canh, xào, kho, luộc,… thay cho thịt hoặc rau. HIện nay, các món mít non sau khi “di cư” xuống phía Nam, dần dần trở thành món ăn quen thuộc và thành đặc sản tại các nhà hàng. Có những món ăn tuy dân dã, đạm bạc nhưng đã trở thành những món truyền thống và nổi danh khắp nơi như “nhút Thanh Chương, tương Nam Đàn”, nham Hiệu Thượng, bánh đúc Sa Nam, cà pháo Nghi Lộc,… Tất cả những món ăn đó đều được làm từ rau củ, mít non, ngũ cốc,.. thể hiện nét đơn sơ trong bữa ăn hằng ngày của người miền Trung.
Mỳ Quảng
|
mì quảng |
Món mì Quảng rất nổi tiếng của miền Trung cũng là một món ăn thể hiện thói quen ăn no và ăn đậm của người dân miền Trung. Mì Quảng thường được làm từ sợi mì bằng bột gạo xay mịn và tráng thành từng lớp bánh mỏng, sau đó thái theo chiều ngang để có những sợi mì mỏng. Sợi mì làm bằng bột mỳ được trộn thêm một số phụ gia cho đạt độ dòn, dai. Dưới lớp mì là các loại rau sống, trên mì là thịt heo nạc, tôm, thịt gà cùng với nước dùng được hầm từ xương heo. Người ta còn bỏ thêm đậu phụng rang khô và giã dập, hành lá thái nhỏ, rau thơm, ớt xanh hoặc đỏ... Thông thường nước dùng rất ít và đậm vị. Thực khách cò thể trộn thêm nhiều rau sống hoặc bánh tráng nướng để ăn. Dân miền Trung thường ăn kèm với ớt bột khô và ớt chỉ thiên, trái nhỏ, xanh nhưng cực kỳ cay.
Bánh Tổ
Ngoài ra, món bánh tổ thường được dân miền Trung cúng tổ tiên vào những dịp lễ Tết cũng có nguồn gốc từ món bánh tổ của người Trung Hoa. Cho đến hiện nay, người dân miền Trung và miền Nam vẫn luôn cúng hai loại bánh tráng và bánh tổ mỗi dịp cúng lễ.
Đặc sản ở Hội An
Hội An, với những khu phố cổ nổi tiếng trong du lịch cũng có những món ăn mang đậm nét văn hoá ẩm thực miền Trung, đồng thời tiếp biến văn hoá ẩm thực của Trung Quốc, Ấn Độ và châu Âu. Các món yến sào, chè chí mà phù (chè mè đen), cơm gà,.. mang đậm nét ẩm thực Trung Hoa, vì là những món ăn nhiều chất bổ dưỡng, được người Trung Hoa xem là món ăn trị bệnh. Ví dụ như món yến sào được cho là giúp bổ phổi, cường thân, tăng cường hệ miễn dịch, đẩy nhanh quá trình tái tạo tế bào, giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khoẻ; Món chè mè đen thì được cho là có tác dụng tăng cường dinh dưỡng, bổ máu, làm đẹp da, mượt tóc, giúp tiêu hoá tốt.
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét